Το "bullying" στα Σχολεία...

Ο σχολικός εκφοβισμός, ή αλλιώς bullying (μπούλινγκ), είναι δυστυχώς ένα πολύ συχνό φαινόμενο της εποχής μας, που προκαλεί μεγάλο άγχος, και στα ίδια τα παιδιά-θύματα όπως και στους γονείς τους, που αντιμετωπίζουν συχνά το φόβο και την άρνηση του παιδιού τους να πάει στο σχολείο. Το bullying θεωρείται μια πολυδιάστατη επιθετική συμπεριφορά, η οποία προέρχεται από παιδιά και μπορεί να είναι λεκτική, σωματική ή και ψυχολογική και που επαναλαμβάνεται με σκοπό να βλάψει, να πονέσει και να αναστατώσει το παιδί-θύμα, χωρίς το ίδιο να έχει προκαλέσει άμεσα αυτήν τη συμπεριφορά. Η πιο διαδεδομένη μορφή του bullying είναι η λεκτική, δηλαδή πειράγματα, απειλές, προσβολές, και μετά ακολουθεί η σωματική μορφή με χτυπήματα, σπρωξίματα και κλοτσιές, όπως και η ψυχολογική του διάσταση, με την έννοια του κοινωνικού αποκλεισμού, της καταστροφής προσωπικών αντικειμένων, του εκφοβισμού, της διάδοσης φημών σχετικά με το θύμα. Τα ηλεκτρονικά μέσα, όπως είναι τα κινητά τηλέφωνα και το internet, χρησιμοποιούνται και αυτά από τους θύτες με σκοπό να εκβιάσουν και να εκφοβίσουν τα θύματά τους. To φαινόμενο αυτό διαχωρίζεται από τους καβγάδες και την αντιπαράθεση που πολλές φορές δημιουργείται ανάμεσα σε ομότιμα άτομα της ίδιας σωματικής και ψυχολογικής δύναμης. Το bullying αφορά μια κατάσταση που εκδηλώνεται όταν υπάρχει ανομοιογένεια στη σχέση ανάμεσα στο θύτη και στο θύμα, υπάρχει δηλαδή ασύμμετρη σχέση εξουσίας και το θύμα αδυνατεί να υπερασπιστεί αποτελεσματικά τον εαυτό του όταν παρενοχλείται.
Μια τέτοια συμπεριφορά έχει βρεθεί ότι σχετίζεται με αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης και αυτοκτονικού ιδεασμού σε εφήβους, τόσο στα θύματα όσο και στους θύτες, συγκριτικά με συνομηλίκους τους που δεν εμπλέκονται σε τέτοια επεισόδια. Αυτό εξηγείται από τους ερευνητές με τη θεωρία ότι τα παιδιά που γίνονται στόχος άλλων παιδιών, με τον καιρό χάνουν τόσο πολύ την αυτοεκτίμησή τους, που στο τέλος πιστεύουν και τα ίδια ότι αξίζουν τις επιθέσεις που δέχονται. Κάτι τέτοιο καλλιεργεί καταθλιπτικά συμπτώματα και αίσθημα ανημποριάς στα νεαρά άτομα. Επίσης, επηρεάζεται αρνητικά η σχολική επίδοση και η κοινωνική και διαπροσωπική ανάπτυξη του παιδιού. Παιδιά που είναι παθητικά, ντροπαλά, που δεν έχουν πολλούς φίλους και είναι μικρότερης ηλικίας ή σωματικής διάπλασης, συχνά γίνονται στόχος των θυτών.
Από την άλλη μεριά, τα παιδιά και οι έφηβοι που εκφοβίζουν και κακοποιούν τους συμμαθητές τους ικανοποιούνται από την αίσθηση ελέγχου που έχουν πάνω στους άλλους, αλλά συχνά έχουν υπάρξει και οι ίδιοι θύματα εκφοβισμού και σωματικής κακοποίησης. Εκδηλώνουν και αυτά κατάθλιψη, θυμό και μπορεί να έχουν προβλήματα στο σπίτι και στο σχολείο.
Αν υποπτευθείτε ότι το παιδί σας είναι θύμα μιας τέτοιας συμπεριφοράς, είναι σημαντικό να το ενθαρρύνετε να σας εκμυστηρευτεί τι του συμβαίνει και να το ακούσετε προσεκτικά. Βοηθήστε το να καταλάβει ότι δε φταίει το ίδιο και συμβουλέψτε το να φεύγει από την κατάσταση κάθε φορά και να αγνοεί το παιδί-θύτη όσο μπορεί. Σημαντικό, επίσης, είναι να μιλήσετε με τους δασκάλους του σχολείου, ώστε να είναι ενήμεροι και να μπορούν να επεμβαίνουν όταν χρειάζεται. Εάν το παιδί σας εκδηλώνει έντονα συμπτώματα απόσυρσης και φοβίες, ίσως να χρειαστεί να δείτε κάποιον ειδικό, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος πλήγματος στο συναισθηματικό του κόσμο.